1. Onze kennisbank
  2. De rol van de leerkracht
  3. Werken aan een zelfstandige leerhouding

Differentiëren met het doeboek of werkblad

In dit artikel lees je hoe je kunt differentiëren met het doeboek en werkblad van Faqta.

Groep 3 t/m 8 Wereldoriëntatie & Burgerschap

Niet elke leerling ontwikkelt zich op het zelfde tempo. Waar de één behoefte heeft aan extra uitdaging, kan de ander juist wat extra ondersteuning gebruiken. Welke middelen zet je hiervoor in tijdens je Faqta les? Lees hieronder meer over hoe je kunt differentiëren met lesmateriaal van Faqta.

Differentiëren met Faqta

Differentiëren is het omgaan met verschillen (op basis van cognitie, motivatie, cultuur en metacognitie) in de klas. Als leerkracht differentieer je misschien al veel in de les, maar wist je dat je dit ook kunt doen met materiaal van Faqta? Op basis van de leerbehoefte van jouw leerlingen, kun je ervoor kiezen om het doeboek of de werkbladen in te zetten. Lees hieronder hoe deze twee verwerkingsvormen van elkaar verschillen en bekijk het verschil tussen Faqta Wereld versie 1 en Faqta Wereld versie 2. 

Doeboeken

In het doeboek staan allerlei verschillende opdrachten, waarmee leerlingen werken aan 21e-eeuwse vaardigheden. Ze leren kritisch denken, proefjes uitvoeren, problemen oplossen en meer. In het doeboek zijn jouw leerlingen dus bezig met het hogere orde denken van de Taxonomie van Bloom.

  • Voorbeeld (Faqta Wereld versie 1) - Doeboek opdracht 4 uit het groep 7 thema 'Alles moet anders'. In kennistegel 4 hebben leerlingen geleerd over de boekdrukkunst. In de bijbehorende doeboekopdracht ontdekken ze hoe dit in de praktijk werkt. Leerlingen gaan zelf aan de slag met het maken van drukletters en gebruiken deze om een drukwerk te leveren (creëren). Ze moeten hierbij goed opletten dat ze de letters in spiegelbeeld uitsnijden. Doe ze dit niet? Kunnen ze dan zelf achterhalen wat het probleem is als hun naam achterstevoren verschijnt (probleemoplossend vermogen)? Bekijk de afbeelding hieronder, zodat je een idee krijgt van wat de opdracht inhoudt.
     
  • Voorbeeld (Faqta Wereld versie 2) - Doeboek opdracht 9 uit het groep 7 thema '(Samen)werken in Europa'. In kennistegel 9 hebben de leerlingen geleerd over het Ruhrgebied; een groot industriegebied in Duitsland. Leerlingen leren waarom dit industriegebied een gunstige ligging heeft en welke factoren daarin mee spelen. In het doeboek gaan de leerlingen een plattegrond voor hun eigen industriegebied ontwerpen, waarbij ze deze kennis toepassen (ontwerpen). Hiervoor onderzoeken de leerlingen hoe ze een plattegrond kunnen maken en bedenken eigen criteria erbij (creatief denken). Vervolgens moeten de leerlingen het industriegebied schematisch zien weer te geven in een plattegrond (computational thinking). Achteraf evalueren de leerlingen op de indeling van hun industriegebied (zelfregulering). Bekijk de afbeelding hieronder, zodat je een idee krijgt van wat de opdracht inhoudt.

Werkbladen

In het werkblad staan verdiepende kennisvragen. Deze vragen gaan dieper in op de stof uit de kennistegels. Leerlingen zijn dus bezig met kennisverwerking met een focus op reproductie, wat valt onder het lagere orde denken van de Taxonomie van Bloom

  • Voorbeeld (Faqta Wereld versie 1) - Werkblad vragen over tegel 4. Uit het groep 7 thema 'Alles moet anders'. In kennistegel 4 hebben leerlingen geleerd over de opkomst van handel, wat een koopman allemaal moet kunnen en de boekdrukkunst. Leerlingen moeten vervolgens in het werkblad gebeurtenissen in de goede volgorde plaatsen (onthouden). Daarna moeten ze aanvinken wat een koopman allemaal moet kunnen (onthouden). Als laatste geven ze in hun eigen woorden een antwoord op de vraag 'Waarom was het belangrijk dat de eerste boeken die gemaakt zijn met boekdrukkunst, leken op handgeschreven boeken?' (begrijpen). Bekijk de onderstaande afbeelding om een idee te krijgen hoe een vraag op het werkblad eruit ziet.
  • Voorbeeld (Faqta Wereld versie 2) - Werkblad vragen over tegel 9. Uit het groep 7 thema '(Samen)werken in Europa'. In kennistegel 9 hebben leerlingen geleerd over handel met buurlanden en specifiek over de handel tussen Nederland en Duitsland. Ook hebben de leerlingen geleerd over het Ruhrgebied; een groot industriegebied in Duitsland. In het werkblad moeten de leerlingen vervolgens kennisvragen beantwoorden over het Ruhrgebied (onthouden). De leerlingen kleuren daarnaast de buurlanden van Nederland in op een kaart van Europa (begrijpen). Als laatste moeten ze aangeven welke producten geïmporteerd en geëxporteerd worden in Duitsland (onthouden) en een boomdiagram over 'vrij verkeer van goederen' invullen (begrijpen). Bekijk de onderstaande afbeelding om een idee te krijgen hoe een vragen op het werkblad eruit zien.

Doeboeken of werkbladen? 

Hoe je de doeboeken en werkbladen precies inzet is aan jou. Kijk wat het beste past bij jouw klas en manier van lesgeven. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om de doeboeken in te zetten bij leerlingen die behoefte hebben aan extra oefening met vaardigheden, zoals samenwerken en creatief denken. De leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben met de verwerking van kennis en leerstof kunnen de werkbladen maken. Maar je kunt ook de hele klas in het doeboek laten werken en het werkblad inzetten als differentiatiemateriaal.

Ben je veel bezig met onderzoekend leren of wil je daarnaartoe? Dan raden wij aan om de doeboeken een vast onderdeel te maken van de Faqta les. Met het doeboek ontwikkelen jouw leerlingen namelijk de benodigde vaardigheden om een eigen onderzoek uit te voeren. 

Tip! Heb je hoogbegaafde leerlingen in de les, die nog meer uitdaging aankunnen? Lees dan dit artikel voor handige tips.